Op me eerste MTB zat er 42-32-22 aan de crank en achter zat een 7-speed cassette. Met die combinatie heb je hetzelfde als een heel dure naaf uit Duitsland. Die heeft iets minder versnellingen, want die hebben de overlappende overgeslagen. Je komt met een 3x7-speed, of zo'n dure naaf, echt overal, dus meer heb je niet nodig. In die 7 speedcassettes en naven heb je wat minder keus, tegenwoordig, dus iedereen wordt een beetje naar 8-speed gedwongen. Ik kreeg een wiel met een 8-speed cassette van een fietsenmaker op Corsica, terwijl ik 7-speed shifters had. Wist ik veel. Afijn.
Omdat ik met die ouwe crank vrijwel alles op het buitenblad fietste, is er bij de laatste update 48-38-28 opgegaan, plus een 8-speed die ik nog had liggen. Het is een 11-28 of zo. Ik ben er prima mee naar Skagen en terug gekomen. (De shifters waren al een tijdje aangepast, toen.)
Maar dat is een vlak traject, en ik moet komende zomer weer omhoog dus dan wil ik achter een tandje groter, nog.
Met m'n nieuwe crank ligt de ketting het meest op het middenblad. Nou blijkt weer dat ik de 11 en 12 heel zelden gebruik. 48-11 rijden met meer dan 20 kilo bagage slaat acuut in je hamstrings en daarenboven schijnt ook het rendement kwa overbrenging van die kleine kransjes minder te zijn dan van de wat grotere.
De ellende is dat als je een 8-speed cassette wilt hebben die bij 13 begint, ze niet groter wordt dan 26. Maar met een granny (het kleinste voorblad) van 28 heb je achter een 34 nodig om ongeveer op hetzelfde verzet van de 22-28 uit te komen die op m'n 7-speed als lichtste versnelling zat. Die versnelling gebruikte ik toch met enige regelmaat. Inmiddels heeft mijn granny nog maar 26 tandjes omdat ik onderweg naar Kroatieje toch af en toe wat onmachtig over m'n stuurtje hing als het lang stijl omhoog ging.
Wie een normale overgang van het voor-laatste naar dat grootste kransje wil, wordt door Shimano naar de 9-speed verwezen, maar die hebben weer slappere kettingen. Je kan ook een 9-speed ketting op een 8-speed cassette doen want de kransjes zijn even dik (9-speed kettingen hebben dunnere zijkantjes), maar we willen 8-speed juist omdat we dan ook een steviger 8-speed ketting hebben. En ze zijn goedkoper ook. Je kan ook 7-speed doen maar die passen zonder speeser niet op de hubbies van tegenwoordig en die hebben ook een 8-speed ketting. Dus met 8-speed heb je dezelfde ketting maar wel een versnelling meer. Kortom: waarom mensen 9-speed willen, is mij volslagen onduidelijk.
De enige 8-speed met 34 die ik in de handel heb gezien, heeft daarvoor een 26 zitten. Dat is nogal een stapje. En aan de andere kant zit dan een 11 die ik niet echt nodig heb.
Mijn ideaal was dus een 8-speed met 13-34. Met 48-13 heb je een groter verzet dan met de zwaarste 7 speed (42-12) versnelling, die ik te licht vond. Omdat er geen 8-speed 13-34 cassette voor een normale prijs in de handel is (maar wel een 7-speed!) zit er niets anders op dan er zelf eentje maken als je je ouwe shifters niet terug wilt zetten. Je hebt er drie cassettes voor nodig: een 13-26, een 11-28 en een 11-34. Gelukkig kosten ze geen kont meer bij Rose.
Van de eerste wil je alleen het kleinste en van die laatste alleen het grootste kransje. Je hebt dan ook een kleinere overgang van 28 naar 34 achteraan. Van de 11-28 haal je de 11 en de 13 af. Met de 13 van de 13-26 voorop en de 34 van de 11-34 achterop ben je alles bijelkaar 35 euro kwijt en dan kan je ook nog een 11-26 maken om mee door de polder te scheuren.
Met me aldidremel heb ik de kopjes van de twee stiften, die de cassettes in verband houden, afgeslepen. Het gaat ook goed (en sneller) met een boor maar je moet wel iets meer oppassen. Met een spijker kun je ze er vervolgens uitslaan. Die pennen doen weinig als de cassette eenmaal op de naaf zit. Het resultaat is een 13-34 8-speed cassette met 13-15-17-19-21-24-28-34. Doordat alleen de eerste twee kransjes zijn vervangen, blijft het schakelspoor ook aardig intact. Het resultaat ziet er zo uit:
De overgang van 28 naar 34 ziet er nog steeds een beetje raar uit, maar toch minder raar dan van 26 naar 34, de reguliere vertanding.
Ik zag een tijdje terug een verhaal over wat je ongeveer nodig hebt aan versnellingen en daar staat dat je voor meer dan 20 kilo bagage verzetten tussen de 20 en 100 inch nodig hebt om alle heuveltjes lekker op (en af) te rijden.
Je kunt bij sheldon uitrekenen wat je versnellingen in de praktijk doen en mijn uphill ervaringen kloppen met dat verhaal op cyclingdingespuntcom want ik kom uit bij 19.7" bij 26-34.
Mijn grootste verzet is 48-13 en dan kom je op 95.1" maar - zoals de fietsenmaker uit KielWindeweerOfAllPlaces altijd pleegt te zeggen - dat dondert niet want beneden kom je altijd wel.
Wat leuker is dat er echt mooie stapjes tussen de verzetten zitten [en dat ik op elk blad pesies 51,5" verder kan rijden per trapasomwenteling].
Notabene dat dit 26" wieltjes betreft!
Voorstschrijdend inzicht: ik rijd inmiddels een veel hogere cadans dan in 2013 en ik zit net de verzetjes te vergelijken en wat blijkt? Ik zou nu ook met de oorspronkelijke standaard setup op het middenblad in z'n 2 of 3 rijden. Dus de volgende keer gaat er gewoon weer een 11-30 8-speed op met een standaard 42-32-22 crankset en dan ben ik voor 40 euro klaar. Ha!